Senior w sieci, czyli... nowe technologie nie tylko dla młodych

Z raportu Eurostatu¹ opublikowanego w maju 2021 roku wynika, że Polska nie jest liderem rankingu, jeśli chodzi o liczbę seniorów korzystających z Internetu. Bezkonkurencyjna pod tym względem jest Dania: aż 94% osób z grupy wiekowej 65-74 surfowało w sieci w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Następne miejsca zajęły: Szwecja (91%), Holandia (90%) i Finlandia (88%), podczas gdy najniższy odsetek osób starszych korzystających z sieci ma Bułgaria (25%). Polscy seniorzy nie przebili jeszcze granicy 50%, ale w miarę starzenia się społeczeństwa ten wskaźnik będzie rosnąć.

Co seniorzy najchętniej robią w Internecie?

Poszukują produktów medycznych. Korzystają ze stron z przepisami kulinarnymi. Oglądają programy rozrywkowe. Ale najważniejszą dla nich korzyścią z obecności w sieci jest stały kontakt z rodziną: od okazjonalnych rozmów telefonicznych aż po transmisję wideo. Można jednak powiedzieć, że – nie licząc gier sieciowych – osoby starsze robią w Internecie dokładnie to samo, co ich dzieci i wnuki.

W wyjaśnianie seniorom, do czego służy Internet i jak z niego korzystać, zaangażował się także rząd. Ministerstwo Cyfryzacji we współpracy z NASK opracowało kampanię e-Senior Potrafi². Jej celem było miękkie wprowadzenie seniorów w zagadnienia wirtualnej rzeczywistości. Za pośrednictwem krótkich video-instruktaży seniorzy mieli okazję dowiedzieć się między innymi, jak odszukać przydatne informacje w sieci, z jakich narzędzi korzystać, by kontaktować się z bliskimi oraz w jaki sposób załatwiać sprawy urzędowe przez Internet.

Jak rozpocząć przygodę z Internetem?

Do korzystania z Internetu niezbędny jest komputer, laptop, tablet lub smartfon. Z badań TAURONAwynika, że seniorzy bardzo chętnie korzystają z nowoczesnych technologii, m.in. ze smartfonów. Jednak nie używają ich do przeglądania Internetu, lecz głównie do rozmów z bliskimi osobami. Jednocześnie ponad połowa badanych przyznaje, że obsługa urządzeń mobilnych sprawia im sporą trudność. Główną przeszkodą w obsłudze smartfonów jest wielkość ekranu i wyświetlanych na nim tekstów. Dlatego przy wyborze sprzętu do korzystania z Internetu uwaga seniorów jest skierowana na większe tablety i komputery. Ale laptopy, głównie ze względu na dość trudną w obsłudze klawiaturę, nie będą dobrym rozwiązaniem dla tych seniorów, którzy nie korzystali wcześniej z tego typu urządzeń.

Wartym polecenia pomysłem jest udostępnienie dziadkom „testowego” komputera lub tabletu przez wnuki. Przedstawiciele młodego pokolenia mogą też wystąpić w roli nauczycieli obsługi sprzętu i przewodników po wirtualnym świecie. Spotkanie pokoleń w Internecie przynosi wiele korzyści. Podstawowa wiąże się ze względami edukacyjnymi – osoby starsze znacznie chętniej widzą w roli edukatorów swoje wnuki niż dzieci. Z kolei korzyścią na poziomie emocjonalnym może być odtworzenie więzi z wnukami lub przeniesienie jej na poziom partnerski.

Jak nie paść ofiarą internetowych oszustów?

Koniecznym etapem oswajania się z Internetem jest rozpoznanie zagrożeń, na które można natrafić w wirtualnej rzeczywistości. Powstają długie listy porad, jak unikać internetowych oszustów, przypadkowych zakupów czy niechcianych powiadomień i reklam. Jednak do bezpiecznego surfowania wystarczy spełnienie trzech podstawowych warunków:

nigdy nie podawaj swoich danych – nigdy nie podawaj oraz nie wysyłaj swoich danych wrażliwych (zwłaszcza haseł, numeru PESEL, skanu dowodu osobistego, dokumentów notarialnych), zachowaj także ostrożność w dzieleniu się informacjami na serwisach społecznościowych, bo nawet z pozoru banalny wpis o wyjeździe na wakacje to informacja dla złodzieja, że nie ma Cię w domu;
naucz się haseł na pamięć – nie zapisuj na kartce czy w niezabezpieczonych plikach haseł dostępu do sprzętu (komputer, tablet, smartfon), do mobilnej bankowości i poczty internetowej – najlepiej chronione jest hasło, które masz zapisane tylko we własnej pamięci;
nie korzystaj z podejrzanych stron – jeżeli widzisz podejrzany link, nie klikaj w niego, a jeżeli wszedłeś na „dziwną” stronę, opuść ją niezwłocznie – niczego nie potwierdzaj, nie reaguj nawet na próby zastraszenia (np. na informację, że jesteś pod obserwacją i właśnie popełniasz przestępstwo).

Sytuacjami, w których nie unikniesz posługiwania się danymi w sieci, są operacje bankowości elektronicznej i załatwianie spraw w e-urzędach. Przed wpisaniem hasła czy danych, upewnij się jednak, że robisz to na właściwej stronie. Zawsze sprawdź też, czy przed adresem witryny znajduje się charakterystyczna zamknięta kłódka – to znak, że możesz bezpiecznie kontynuować.

Korzyści z załatwiania spraw w sieci na przykładzie konta Mój TAURON

Jednym z największych udogodnień związanych z dostępem do Internetu jest łatwość załatwiania spraw urzędowych, wykonywania przelewów bankowych i opłacania rachunków. Możesz się o tym przekonać, jeśli skorzystasz z konta Mój TAURON. Za prąd lub gaz zapłacisz bez wychodzenia z domu. Jeżeli akurat wyjedziesz na wakacje albo po prostu będziesz poza domem, dostęp do konta uzyskasz za pośrednictwem dowolnego urządzenia podłączonego do Internetu.

Z każdego miejsca i o każdej porze będziesz mógł podać m.in. odczyty licznika, sprawdzić najbliższą płatność czy historię płatności A wszystko to zrobisz kilkoma kliknięciami myszki lub ruchami palca na ekranie dotykowym. Możesz też korzystać z e-faktur, które zawsze będą pod ręką, uporządkowane i zabezpieczone przed zniszczeniem lub zgubieniem. Załatwianie spraw przez Internet to wygoda, bezpieczeństwo i oszczędność Twojego cennego czasu.

1 https://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-eurostat-news/-/edn-20210517-1
2 https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/e-senior-potrafi