Projekt „Czyste Powietrze” – jakie zmiany w 2025 roku?
Po przeprowadzeniu konsultacji NFOŚiGW (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) zapowiedział zmiany w programie „Czyste Powietrze” w 2025 roku.
1. Zaostrzenie kryteriów przyznawania najwyższych dotacji
Można spodziewać się dokładniejszego sprawdzania i oceny wniosków o najwyższe dotacje. To odpowiedź na nieuczciwe praktyki części beneficjentów, w tym szczególnie sztuczne powiększanie liczby członków gospodarstwa domowego. Dzięki temu wnioskodawcy zaniżali dochód na jedną osobę i zyskiwali prawo ubiegania się o wyższą dotację.
Dlatego NFOŚiGW proponuje, aby oprócz kwoty dochodu na osobę w gospodarstwie domowym, analizować także inne kryteria majątkowe. Pod uwagę może być brany także wiek wnioskodawcy, fakt pobierania zasiłków oraz czy minimalny okres trwania własności domu.
2. Obowiązkowa termomodernizacja
W 2025 roku planowana jest regulacja, zgodnie z którą wymiana urządzenia grzewczego będzie możliwa dopiero po podniesieniu standardu termoizolacji (ocieplenia) budynku, np. przez ocieplenie dachu, ścian czy wymianę okien i drzwi zewnętrznych. Pozwoli to na zwiększenie efektywności energetycznej budynku.
To reakcja na pułapkę finansową, w którą wpadła część beneficjentów programu „Czyste Powietrze”. Mowa o właścicielach starszych domów, którzy zamontowali pompy ciepła bez poprawy izolacji termicznej. Szybko okazało się, że nowoczesne instalacje grzewcze zużywają bardzo dużo energii elektrycznej, aby zrekompensować straty ciepła w energochłonnych budynkach mieszkalnych. Zamiast spodziewanych oszczędności pojawiły się podwyższone rachunki za prąd.
3. Ocena jakości termoizolacji budynku
W trakcie konsultacji padła propozycja wprowadzenia oceny parametrów energetycznych budynku przed i po wykonaniu ocieplenia. Jest ona rozwinięciem propozycji obligatoryjnej termoizolacji przed wymianą systemu ogrzewania na pompę ciepła.
4. Wyższy próg dochodowy dla podstawowego poziomu dotacji
Pod adresem Ministerstwa Klimatu pojawiła się też propozycja podwyższenia limitu rocznego dochodu beneficjenta powyżej 135 000 zł. Celem regulacji jest dostosowanie do podwyżek płac, w tym szczególnie zmian płacy minimalnej.
5. Dofinansowanie termomodernizacji lokali usługowych
Regulacja ma dotyczyć obiektów wykorzystywanych przez mikroprzedsiębiorców. Zgodnie z proponowanymi zmianami mogliby oni korzystać z dofinansowania na podobnych zasadach jak właściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych.
Opisane regulacje nie mają jeszcze mocy prawnej. Oznacza to, że należy je traktować jako wstępne propozycje zmian, które mogą ulec modyfikacjom. Wskazują one kierunek zmian. Celem jest uszczelnienie procedur oceny wniosków w programie „Czyste Powietrze”, ukrócenie nieuczciwych praktyk i dostosowanie do zmienionej sytuacji finansowej potencjalnych beneficjentów.
Regulacje z 2024 roku pozostają bez zmian
W pierwszej połowie 2024 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wprowadził listę ZUM (Zielonych Urządzeń i Materiałów). Jeżeli nie chcesz stracić szansy na dotację, korzystaj z urządzeń (m.in. kotłów c.o., pomp ciepła) oraz materiałów do termoizolacji, które spełniają kryteria umożliwiające wprowadzenie na listę ZUM. Zmiana zostanie utrzymana w 2025 roku. Na liście ZUM pozostaną lub będą mogły zostać wprowadzone tylko urządzenia i materiały certyfikowane w odpowiednich laboratoriach na terenie UE, lub krajów zrzeszonych w EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu).
Druga najważniejsza zmiana dotyczyła możliwości uzyskania maksymalnego dofinansowania. Obecnie beneficjent może uzyskać dotację z najwyższego poziomu (do 135 000 zł i do 100% kosztów inwestycji) tylko na jeden budynek. Ten wymóg będzie obowiązywał także w 2025 roku. Osoba, która otrzymała takie dofinansowanie, może wnioskować o kolejną dotację na inną nieruchomość, ale tylko na podstawowym poziomie (do 66 000 zł).
W 2024 roku wprowadzono też obowiązkowy audyt energetyczny w przypadku kompleksowej termomodernizacji i wymiany na pompę ciepła. Możesz opłacić usługę z dotacji.
Program „Czyste Powietrze” – dla kogo?
Pieniądze z programu „Czyste Powietrze” są przeznaczone dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych oraz właścicieli wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.
Ogólne zasady dofinansowania z programu „Czyste Powietrze”
Wysokość dotacji w programie „Czyste Powietrze” jest odwrotnie proporcjonalna do dochodów.
Przewidziano 3 poziomy dofinansowania:
- podstawowy (do 66 000 zł) – dla osób, których roczny nie przekracza 135 000 zł;
- podwyższony (do 99 000 zł) – przy dochodzie 1894 zł na osobę (2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym) lub 40-krotności minimalnego wynagrodzenia w przypadku beneficjentów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
- najwyższy (do 135 000 zł) – przy dochodzie 1090 zł na osobę (1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym) lub 20-krotności minimalnego wynagrodzenia w przypadku beneficjentów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
Dodatkowo do wszystkich poziomów dofinansowania możesz otrzymać do 1200 zł na pokrycie kosztów audytu energetycznego. Oznacza to odpowiednie zwiększenie maksymalnych kwot dotacji do 67 200 zł (poziom podstawowy), 67 200 zł (poziom podwyższony) i 136 200 zł (poziom najwyższy).
„Czyste Powietrze” – jakie dokumenty przygotować?
By złożyć wniosek o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze”, potrzebujesz następujących dokumentów i informacji:
- księga wieczysta lub inne dokumenty potwierdzające własność budynku;
- zgoda współwłaściciela/współwłaścicieli na realizację inwestycji;
- zaświadczenie o dochodach;
- umowa lub umowy z wykonawcami (dotyczy wniosku o dotację z prefinansowaniem);
- dane do logowania na profil zaufany (dotyczy wniosków elektronicznych),
- numer konta bankowego.
Jak złożyć wniosek w programie „Czyste Powietrze”?
Wnioski o dofinansowanie z programu Czyste Powietrze należy składać do odpowiedniego oddziału Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚGW). Możesz skorzystać z formy papierowej lub elektronicznej, złożyć dokumenty osobiście lub przez internet:
- na stronie GDW (Generatora Wniosków o Dofinansowanie) – najpierw wypełniasz elektroniczny formularz, a następnie dołączasz skany dokumentów i wysyłasz (aby skorzystać z drogi elektronicznej, potrzebujesz cyfrowego podpisu kwalifikowanego lub Profilu Zaufanego, a także dokumentów w postaci elektronicznej: zeskanowanych dokumentów papierowych z podpisami lub dokumentów cyfrowych z podpisem elektronicznym) – jeżeli nie masz podpisu elektronicznego ani profilu zaufanego, możesz wydrukować wypełniony elektronicznie wniosek i dostarczyć go osobiście do odpowiedniego oddziału WFOŚGW;
- w gminnym punkcie konsultacyjno‐informacyjnym – wystarczy skompletować niezbędne dokumenty i udać się do odpowiedniego urzędu gminy, aby załatwić wszystkie formalności i wysłać wniosek do WFOŚGW.
Sprawdź także: Dofinansowanie do wymiany pieca w 2024 roku – przegląd programów
Na co można wydać dotację w ramach programu „Czyste Powietrze”?
Do kosztów kwalifikowanych w programie „Czyste Powietrze” zalicza się zarówno wykonanie termomodernizacji, jak i zakupy urządzeń HVAC (z ang. Heating, Ventilation i Air Conditioning), czyli ogrzewanie, wentylacja i pompa ciepła powietrze – powietrze z funkcją grzania.
Z dotacji możesz pokryć koszty następujących działań:
- wymiana kopciucha – zastąpisz niskiej klasy i pozaklasowy piec c.o. efektywnym i ekologicznym urządzeniem grzewczym, np. pompą ciepła czy kotłem konwekcyjnym;
- modernizacja instalacji grzewczej – np. wymiana tradycyjnych kaloryferów na ogrzewanie płaszczyznowe (podłogowe lub ścienne);
- termoizolacja budynku – docieplenie ścian, stropodachów i poddaszy;
- wymiana stolarki – wstawianie okien i drzwi o niskim współczynniku przewodzenia ciepła;
- zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (system rekuperacji),
- zakup i montaż fotowoltaiki – instalacja PV dostarcza taniego prądu, do ogrzewania, oświetlenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Jeżeli planujesz produkować prąd na własne potrzeby, skorzystaj ze sprawdzonej oferty sprzętu i doświadczonych wykonawców TAURONA.
Ministerstwo Klimatu deklaruje, że program „Czyste Powietrze” będzie sukcesywnie zmieniany. Docelowo ma on stać się skuteczną „szczepionką” na ETS2. Mowa o opłatach, którymi Unia Europejska zamierza obłożyć właścicieli domów ogrzewanych z wykorzystaniem paliw kopalnych.