Ekojazda – zasady dla każdego kierowcy
Każdy kierowca może uprawiać ecodriving. Zasady ekonomicznej jazdy są niezależne od tego, jaki masz samochód – jaką ma pojemność silnika czy przebieg. Ekojazda opłaca się zarówno posiadaczom kilkunastoletnich, jak i nowych samochodów. Wystarczy zmienić sposób jazdy i przemyśleć własne zachowania na drodze, aby przejeżdżać te same trasy przy znacznie mniejszym zużyciu paliwa. Ekologiczna jazda nie jest trudna, wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad, aby zmniejszyć zużycie paliwa i emisję spalin.
Jeżeli zastanawiasz się, czy warto stosować ecodriving, przeczytaj artykuł Ekologiczne nawyki – czy mają sens?
Szybkie ruszanie bez grzania silnika na postoju
Pierwszy błąd możesz popełnić już na parkingu. Wyobraź sobie zimowy poranek: śnieg skrzypi pod butami, szyby w aucie pokryte szronem. Wsiadasz za kierownicę, uruchamiasz silnik i… czekasz, aż rozmrożą się szyby, a wnętrze kabiny nagrzeje do temperatury kilkunastu stopni. To błąd: nigdy nie grzej silnika na postoju. Po pierwsze – łamiesz przepisy. Po drugie – ryzykujesz przyspieszonym zużyciem silnika. Po trzecie, wypalasz sporo paliwa, a nie przemieszczasz się nawet o metr.
Jeżeli stosujesz ecodriving i chcesz oszczędzać paliwo, zasady są jasne: oskrob szyby ze szronu na zimno, wsiądź do samochodu, uruchom silnik i rusz najszybciej, jak to możliwe.
Elastyczna zmiana biegów
Gdy ruszysz, zmieniaj biegi elastycznie – dopasowuj przełożenie skrzyni biegów do prędkości i warunków jazdy, np. podjazdów na wzniesienia i zjazdów z górki. Przyśpieszanie przed zmianą biegu na wyższy powinno być zdecydowane i krótkie. Orientacyjne wskazania mówią, żeby w autach z jednostką benzynową zmieniać biegi na wyższe przed uzyskaniem 2500 obr./min. Z kolei w dieslach wartością graniczną jest 2000 obr./min.
Jazda ekologiczna jest najłatwiejsza w samochodach z automatyczną skrzynią biegów, które są wyposażone w opcję ecodriving. Musisz unikać gwałtownego wciskania pedału gazu, dzięki temu biegi załączają się przy niższych obrotach. Pamiętaj, że ekonomiczna jazda nie jest możliwa, gdy automatyczna skrzynia biegów pracuje w trybie sportowym.
Niskie obroty silnika
Ogólna zasada mówi: nie „piłuj” silnika na wysokich obrotach, bo to przyspiesza zużycie podzespołów i gwałtownie zwiększa spalanie. Dlatego na każdym biegu (oprócz jedynki, która w większości aut służy wyłącznie do ruszania, a nie do jazdy) należy zachować w miarę stałą, dopasowaną prędkość. Jaka jest optymalna prędkość na poszczególnych przełożeniach skrzyni biegów, sprawdź w instrukcji obsługi swojego samochodu.
Hamowanie silnikiem
Ekojazda wymaga nauki hamowania silnikiem. Polega ono na tym, aby wytracać prędkość przez zdjęcie nogi z gazu i powstrzymanie się przed wciśnięciem sprzęgła. Gdy nie dodajesz gazu, do silnika nie dociera powietrze, nie powstaje mieszanka paliwowa, siła bezwładności mechanizmów silnika spowalnia pęd pojazdu. Jeżeli to nie wystarczy, możesz docisnąć dodatkowo hamulec.
Dzięki hamowaniu silnikiem oszczędzasz paliwo, a jednocześnie masz większą kontrolę nad samochodem. To bardzo ważne na śliskich nawierzchniach. Jest też niezbędne w czasie długotrwałego zjeżdżania po pochyłościach, np. na górskich serpentynach. Hamowanie silnikiem zapobiega zagotowaniu się płynu hamulcowego.
Płynna jazda
Jeżeli szybko ruszasz, dynamicznie przyspieszasz i unikasz gwałtownego hamowania, masz szansę zaoszczędzić nawet do 10% paliwa. Wysoka kultura jazdy jest nie tylko ekonomiczna, lecz także znacznie mniej stresująca i bezpieczniejsza.
Planowanie tras
Planuj trasy przed wyjazdem, zamiast kierować się intuicją. Możesz uniknąć korków, jeżeli pewne miejsca w mieście omijasz w godzinach szczytu. Trasy międzymiastowe wybieraj tak, aby jak największe odcinki pokonywać drogami szybkiego ruchu. Gdy postępujesz w ten sposób, masz szansę uniknąć bezproduktywnego spalania paliwa w korkach i na skrzyżowaniach.
W czasie przemieszczania się po ulicach i drogach staraj się przewidywać takie zdarzenia jak zmiana świateł i manewry innych pojazdów. Sygnalizuj swoje zamiary z wyprzedzeniem, nie wykonuj ryzykownych manewrów. Dzięki temu unikniesz ostrego hamowania i przyspieszania, które są bardzo nieekonomiczne, a przy tym niebezpieczne.
Ecodriving to dobra rutyna. Więcej o trybie życia neutralnym dla natury dowiesz się z artykułu Zero waste w praktyce – 27 sposobów, by żyć bardziej EKO
Ecodriving – zasady dla hybrydy
Wbrew potocznemu przekonaniu, możliwa jest jeszcze bardziej ekologiczna jazda samochodem z napędem hybrydowym. Jedną z ważniejszych zasad jest utrzymywanie stałej, niezbyt dużej prędkości. Dzięki temu możesz jeździć głównie na silniku elektrycznym, co w sposób oczywisty obniża ilość zużywanego paliwa.
Jeżeli Twoja hybryda ma opcję wymuszonego użycia silnika elektrycznego, stosuj ją w czasie parkowania lub przy powolnym przemieszczaniu się w miejskich korkach. To sposób na zaoszczędzenie paliwa i obniżenie emisji spalin. Natomiast na autostradzie staraj się jechać ze stałą prędkością. Nagłe przyspieszanie i gwałtowne hamowanie sprawiają, że często korzystasz z silnika spalinowego i zużywasz nadmierne ilości paliwa.
Ecodriving a stan techniczny i obciążenie auta
Już praktykujesz ecodriving. Zastanawiasz się, czy Twoje auto może być jeszcze bardziej ekologiczne? Oczywiście, że tak! Wystarczy zadbać o jego stan techniczny, w tym szczególnie o jednostkę napędową. Silnik, który jest odpowiednio smarowany, regularnie konserwowany i równo pracuje, zużywa mniej paliwa.
Na ekonomiczną jazdę duży wpływ ma też właściwe ciśnienie powietrza w oponach, oszczędne używanie klimatyzacji, czyste filtry i regularnie wymieniany olej w silniku i skrzyni biegów. Zdejmij bagażnik dachowy, jeżeli akurat niczego w nim nie wozisz: stawia opór powietrzu i podwyższa spalanie. Warto też zrobić przegląd zawartości schowków i bagażnika. Każdy dodatkowy kilogram zwiększa spalanie Twojego auta.
Jakie zalety ma ekologiczna jazda?
Ecodriving przynosi wiele korzyści kierowcy i jego otoczeniu. W zestawieniu największych zalet ekojazdy ekonomia splata się z bezpieczeństwem i ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko:
- mniejsze zużycie paliwa – więcej pieniędzy w domowym lub firmowym budżecie;
- mniejsza emisja spalin – to korzyść dla środowiska naturalnego i zdrowia ludzi;
- większe bezpieczeństwo ruchu drogowego – płynna jazda, bez gwałtownych zrywów i hamowania z piskiem opon, jest nie tylko oszczędna, lecz także znacznie bezpieczniejsza.
Opisane w artykule zasady można skondensować do dwóch głównych zaleceń: używaj samochodu świadomie i doskonal technikę jazdy. Jeżeli ekologia jest dla Ciebie naprawdę istotna, staraj się używać samochodu jak najrzadziej. Zanim usiądziesz za kierownicą, zadaj sobie pytanie, czy faktycznie musisz jechać samochodem? Często łatwiej, wygodniej, a nawet szybciej dotrzesz do celu na hulajnodze, rowerem lub komunikacją miejską. Ecodriving wymaga zmiany codziennej rutyny i nawyków transportowych.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Nie jest. Gdy jedziesz na jałowym biegu z górki, silnik pracuje normalnie i zużywa paliwo. Jeżeli wrzucasz na luz i operujesz hamulcem, żeby wytracić prędkość, dodatkowo ryzykujesz nadmiernym zużyciem hamulców lub zagotowaniem płynu hamulcowego. Możesz łatwo utracić panowanie nad pojazdem. Znacznie bezpieczniejsze i ekonomiczniejsze jest hamowania silnikiem. W momencie, gdy zdejmujesz nogę z gazu i nie wciskasz sprzęgła, silnik odcina dopływ mieszanki do komory spalania. Opór silnika wyhamowuje samochód, ustaje spalanie paliwa, rozpoczyna się ekojazda. Gdy sytuacja na drodze zmieni się, możesz błyskawicznie zareagować przez dodanie gazu. Nie tracisz czasu na włączenie biegu, co ma miejsce przy jeździe na luzie. Pamiętaj, aby nie redukować zbyt mocno biegów: gdy wrzucasz jedynkę przy prędkości kilkudziesięciu kilometrów na godzinę, a do tego gwałtownie puszczasz sprzęgło, spodziewaj się ostrego szarpnięcia. Gdy powtarzasz ten błąd, ryzykujesz uszkodzenie dwumasowego koła zamachowego.
Zgodnie z prawem o ruchu drogowym zabroniony jest postój z włączonym silnikiem w terenie zabudowanym. Definicja postoju to: unieruchomienie pojazdu powyżej 1 minuty, które nie wynika z przepisów ruchu drogowego. Wniosek: niezależnie od tego, czy uprawiasz ecodriving, czy nie, po upływie 1 minuty wyłącz silnik na postoju. Opisane zasady nie dotyczą jazdy (stania) w korku: gdy pojazdy nie przemieszczają się, możesz wyłączyć silnik i oszczędzać paliwo. Jednak możesz też czekać na przesunięcie się korka z włączonym silnikiem.