ESG – co to jest?
Kondycję firm można oceniać nie tylko pod kątem wyników finansowych. Akcjonariusze, klienci i obywatele oczekują także oceny wpływu, jaki te firmy wywierają poza sferą ekonomiczną. Odpowiedzią jest raportowanie ESG. To skrót od angielskich słów Environmental (środowisko), Social Responsibility (społeczna odpowiedzialność) i Corporate Governance (ład korporacyjny).
Koncepcja ESG wyrosła z idei CSR (ang. Corporate Social Responsibility, społeczna odpowiedzialność biznesu). Zgodnie z nazwą CSR skupia się na oddziaływaniu społecznym. To m.in. inicjatywy podejmowane na rzecz społeczności lokalnej, działalność dobroczynna oraz przestrzeganiezasad etycznych w biznesie. Natomiast ESG dodatkowo obejmuje też standardy zarządzania i wpływ na środowisko naturalne, co daje pełniejszy obraz wartości organizacji.
Raportowanie ESG – co to jest?
Raport ESG (zwany także niefinansowym) to sprawozdanie z działalności pozaekonomicznej, które jest skierowane do inwestorów, instytucji ubezpieczeniowych i finansowych. Odbiorcami tych danych są także klienci firmy, obecni i potencjalni pracownicy, lokalne społeczności oraz organizacje pozarządowe.
Zasady przygotowania raportu ESG określa Ustawa o Rachunkowości, a wprowadzona niedawno dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) znacząco je zrewolucjonizowała. Uwzględnia ona trzy główne standardy: działania na rzecz ochrony środowiska, odpowiedzialność społeczną i ład korporacyjny. Przy ich opisie należy uwzględnić wiele szczegółowych wskaźników.
Jak powinno w praktyce wyglądać raportowanie zrównoważonego rozwoju? Doskonałym przykładem jest raport ESG TAURONA.
Główne Standardy i wskaźniki ESG
Environmental – środowisko (standard „E”)
Każda firma – zarówno produkcyjna, jak i usługowa – może podejmować działania nakierowane na ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Działania te powinny obejmować redukcję emisji gazów cieplarnianych i oszczędne korzystanie z zasobów naturalnych. Kluczowe znaczenie ma stosunek firmy do przepisów środowiskowych – im skrupulatniej ich przestrzega, tym wyżej jest notowana.
Na ocenę realizacji standardu „E” wpływają inwestycje w odnawialne źródła energii (fotowoltaika, turbiny wiatrowe). Liczą się też wdrożenia proekologicznych technologii produkcji. W przypadku firm usługowych duży potencjał ma odchodzenie od papieru i stosowanie ekologicznych środków transportu.
Social – społeczeństwo (standard “S”)
Oddziaływanie społeczne biznesu to nie tylko relacje z bezpośrednim otoczeniem (lokalną społecznością, klientami, dostawcami czy podwykonawcami), lecz także z pracownikami. Od nowocześnie zarządzanej firmy oczekuje się zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych miejsc (miasto, gmina, obszar przyrodniczy, kraj), w których prowadzi ona działalność (np. organizowanie darmowych badań zdrowotnych, staże dla lokalnej młodzieży). Równolegle powinna zmierzać do ograniczania niekorzystnych zjawisk wewnątrz organizacji, np. mobbingu, nierówności płacowej czy zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników.
Governance – zarządzanie (standard „G”)
Organizacja, która chce uzyskać dobre wyniki ESG, musi także dbać o wysokie standardy zarządzania i controlingu. Kluczem jest transparentność i utrzymanie wysokich standardów etycznych w zarządzaniu przedsiębiorstwem.
O wartości wskaźnika „G” decyduje klarowna, jawna struktura decyzyjna. Absolutną podstawą jest przestrzeganie wysokich standardów postępowania i przepisów obowiązującego prawa gospodarczego i cywilnego. Ważne jest też wzmocnienie niezależności organów nadzorczych.
Kto i kiedy ma obowiązek raportowania ESG?
Raporty zrównoważonego rozwoju za 2024 rok będą musiały złożyć duże spółki i grupy kapitałowe, będące jednostkami interesu publicznego, które podlegały pod dotychczasowe przepisy sprawozdawczości i zatrudniają powyżej 500 pracowników i mają sumę bilansową ponad 20 mln euro i/lub uzyskają roczne przychody powyżej 40 mln euro.
Do tworzenia i publikowania raportów ESG za 2025 rok będą zobowiązane pozostałe duże spółki, niebędące giełdowymi, zatrudniające ponad 250 pracowników, które wykażą sumę bilansową ponad 25 mln euro i/lub roczny przychód ponad 50 mln euro.
W 2026 roku po raz pierwszy zaczną tworzyć raporty małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie (z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw): ponad 10 pracowników, ponad 350 tys. euro sumy bilansowej i powyżej 700 tys. euro przychodu.
2028 rok to moment startu raportowania w spółkach z siedzibą poza UE, które mają w Polsce jednostkę zależną lub oddział i osiągają na terytorium UE przychód roczny powyżej 150 mln euro.
Korzyści biznesowe z ESG
Wprowadzenie raportowania ESG to duże wyzwanie merytoryczne i organizacyjne. Jednocześnie to szansa na nowe otwarcie w przedsiębiorstwie, a także w każdej innej organizacji. Nie należy go więc traktować w kategoriach uciążliwego obowiązku a raczej jako możliwość optymalizacji procesów biznesowych.
RaportowanieESG to także przejaw tendencji rynkowych i zmian społecznych. Klienci coraz częściej wybierają produkty i usługi, które są ekologiczne. Firma, która „truje i eksploatuje” bez oglądania się na szkody środowiskowe, może spotkać się z ostrą krytyką. W rezultacie może stracić obecnych klientów i mieć trudności z pozyskaniem nowych.
Z kolei zaangażowanie społeczne organizacji biznesowych pozwala pozyskiwać poparcie lokalnych społeczności. To kapitał, który przynosi korzyści w postaci większej sprzedaży, lepszego rozpoznania marki i budowania zaufania klientów.
Firmy, które są dobrze zarządzane, nie tylko osiągają większe zyski, ale też cieszą się zaufaniem inwestorów. Transparentne zasady prowadzenia biznesu to najlepszy sposób na unikanie skandali i nadużyć, które mogą zniszczyć w jeden dzień budowany latami wizerunek. Wysoki standard zarządzania to również sposób pozyskania najlepiej wykształconych i najbardziej wartościowych pracowników na rynku.
Podsumowanie
ESG to duże wyzwanie i jednocześnie szansa na wszechstronną optymalizację procesów biznesowych. Niezależnie od wielkości firmy możesz prowadzić ją efektywniej, z mniejszym negatywnym wpływem na środowisko naturalne i z większym pożytkiem dla otoczenia społecznego.
