Co odróżnia sieć prywatną od publicznej?
Sieć prywatną tworzą zaufane urządzenia i zweryfikowani użytkownicy. Dostęp chroniony jest hasłem. Najprostszą sieć prywatną tworzą domowe urządzenia i ich użytkownicy, którzy korzystają z jednego routera Wi-Fi. W takim środowisku urządzenia „widzą się” i mogą swobodnie wymieniać dane. Przy stosowaniu odpowiednich zabezpieczeń (firewall, programy antywirusowe, mocne hasła) w sieci prywatnej możesz czuć się bezpiecznie.
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w sieci publicznej. Jeśli korzystasz z internetu za pośrednictwem publicznego Wi-Fi w kawiarni, centrum handlowym czy hotelu, zachowaj szczególną ostrożność. Nie znasz użytkowników, nie wiesz, jakie urządzenia korzystają z sieci i nie masz nad nimi żadnej kontroli.
Czego nie należy robić w publicznej sieci Wi-Fi?
Jeżeli Twoim priorytetem jest maksymalne bezpieczeństwo danych, unikaj wchodzenia do publicznych sieci Wi-Fi. W sytuacji, gdy musisz skorzystać z ogólnodostępnego hotspotu, nie pozwól na wykrywanie Twojego sprzętu i zabezpiecz dostęp do znajdujących się na nim danych. W systemie operacyjnym odnajdź ustawienia profilu sieciowego i wybierz sieć publiczną. Dzięki temu zadziałają odpowiednie procedury ochronne.
Oznaczenie sieci jako publicznej nie wyklucza infekcji złośliwym oprogramowaniem czy włamania na Twój komputer. Dlatego w czasie korzystania z niezabezpieczonego Wi-Fi powstrzymaj się od logowania na konto bankowe, nie rób zakupów, nie loguj się do serwisów, w których gromadzisz wrażliwe dane lub przechowujesz ważne dokumenty.
VPN, czyli wirtualna sieć prywatna
Gdy wchodzisz do internetu, najpierw nawiązujesz połączenie z serwerem Twojego dostawcy i dopiero za jego pośrednictwem komunikujesz się (wysyłasz zapytania) do wybranych witryn. Oznacza to, że wszystkie dane przechodzą przez serwer: może je śledzić nie tylko dostawca internetu, lecz także każda osoba, która ma odpowiednią wiedzę informatyczną. Aby uniknąć inwigilacji i nawiązać bezpieczne połączenie internetowe, zastosuj VPN (ang. Virtual Private Network).
Wirtualna sieć prywatna porównywana jest do tunelu, którym zaszyfrowane dane wędrują pomiędzy Twoim komputerem a dowolnymi adresami w sieci. Najpierw łączysz się z serwerem VPN, a dopiero potem z serwerem swojego dostawcy internetu i wybranymi adresami. Dzięki temu zewnętrzny obserwator może stwierdzić tylko to, że coś robisz w sieci. Natomiast nie wie, jakie strony odwiedzasz, nie może przechwycić Twoich danych ani ustalić miejsca, w którym się znajdujesz. Nie pozna też numeru IP Twojego urządzenia, bo jest on ukryty za zasłoną IP serwera VPN.
Pamiętaj o ogólnych zasadach bezpieczeństwa w sieci
Jeżeli chcesz dobrze zabezpieczyć swoją sieć prywatną oraz swoje dane w czasie korzystania z sieci publicznych, stosuj trudne do złamania hasła (temu tematowi poświęcony jest artykuł: Silne hasło – jak je stworzyć i zapamiętać?). Korzystaj z oprogramowania chroniącego przed nieautoryzowanym dostępem (firewall), zainstaluj program antywirusowy, aktualizuj system operacyjny i przeglądarkę. Nie wykonuj poleceń zawartych w mailach od nieznanych adresatów, aby nie stać się ofiarą phishingu (wyłudzanie haseł i kradzież tożsamości – temat omawiamy szczegółowo w artykule: Jak rozpoznać fałszywe maile i nie paść ofiarą oszustów?).
Nigdy nie podawaj numerów kart płatniczych i swoich danych osobowych na podejrzanych stronach lub nieznanym osobom. Nie korzystaj z „niepowtarzalnych okazji” (np. do zakupu towarów po wyjątkowo niskiej cenie). Nie klikaj przypadkowych adresów i wyskakujących okienek oraz podejrzanych reklam. Efektem może być infekcja złośliwym oprogramowaniem.
Stosowanie opisanych w artykule zaleceń znacznie obniża ryzyko infekcji wirusami i zmniejsza skuteczność ataków hakerskich. Pamiętaj, że żadne pojedyncze zabezpieczenie nie daje pełnej gwarancji bezpieczeństwa. Natomiast ich stosowanie łącznie praktycznie wyklucza możliwość utraty danych.