Świadectwo energetyczne mieszkania – czy musisz je mieć?

Certyfikat energetyczny – co to jest?  

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który dostarcza informacji o energochłonności budynku czy lokalu, zarówno mieszkalnego, jak i użytkowego. Dzięki niemu dowiesz się, jak efektywnie budynek zużywa energięPosiadanie tego rodzaju wiedzy pozwala na świadome zarządzanie energią oraz na optymalizację kosztów eksploatacyjnych. 

Przeczytaj także: Zużywasz dużo prądu? Sprawdź, jak zmniejszyć rachunki! 

Świadectwa energetyczne są wymagane w Polsce już od kilku lat. Zmiany w przepisach nastąpiły po nowelizacji dwóch kluczowych ustaw: ustawy o charakterystyce energetycznej budynków z 29 sierpnia 2014 roku oraz Prawa budowlanego z 7 lipca 1994 roku. Te zmiany wprowadziły między innymi obowiązek posiadania paszportów energetycznych dla inwestorów indywidualnych, a także dla mieszkań i domów oferowanych na sprzedaż lub wynajem. Celem tych regulacji jest dostosowanie polskiego prawa do standardów unijnych oraz zwiększenie efektywności systemu oceny efektywności energetycznej budynków i lokali mieszkalnych. 

Warto wiedzieć, że świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem ustandaryzowanym, a jego wzór został ustalony przez Ministra Inwestycji i Rozwoju. Zasady sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dokładnie określają zapisy ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. 

Jakie informacje zawiera świadectwo energetyczne? 

Świadectwo energetyczne zawiera kluczowe informacje o efektywności energetycznej budynku lub lokalu mieszkalnego, w tym: 

• Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię – pokazuje, ile energii zużywa budynek na ogrzewanie, wentylację, przygotowanie ciepłej wody oraz chłodzenie; 

• Dane o emisji CO2 – pozwalają ocenić wpływ nieruchomości na środowisko; 

• Informacje o izolacji termicznej – wskazują na jakość izolacji budynku; 

• Rodzaje zastosowanych systemów grzewczych i chłodzących – informują o metodach regulacji temperatury wewnątrz nieruchomości; 

• Efektywność energetyczna zamontowanych urządzeń technicznych – dotyczy np. okien oraz drzwi; 

• Wskazówki dotyczące modernizacji – sugestie, jak poprawić efektywność energetyczną nieruchomości. 

Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe? 

Certyfikat energetyczny mieszkania, domu lub budynku komercyjnego jest obowiązkowy przy sprzedaży, lub wynajmie nieruchomości, które są ogrzewane, klimatyzowane lub wentylowane mechanicznie. Sprzedawca lub wynajmujący od dnia wejścia w życie nowelizacji wspomnianych ustaw, czyli od 28 kwietnia 2023 r., musi przedłożyć świadectwo charakterystyki energetycznej kupującemu bądź wynajmującemu. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kar finansowych na sprzedającego lub wynajmującego.  

Przekazywanie świadectwa charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe przy każdej transakcji, niezależnie od tego, czy umowę zawiera się u notariusza, czy we własnym zakresie. To wymaganie dotyczy wszystkich umów podpisanych po wejściu w życie nowych przepisów. Co jednak zrobić, jeśli właściciel nieruchomości nie dopełni tego obowiązku? 

Okazuje się, że brak świadectwa energetycznego nie jest karany, ale nie przekazanie świadectwa energetycznego nabywcy lub najemcy może się już wiązać z konsekwencjami. Kupujący lub najemca nie mogą też zrzec się prawa do otrzymania dokumentu. W przypadku braku świadectwa energetycznego, w pierwszej kolejności sprzedający lub wynajmujący może zostać pouczony przez notariusza o konieczności przedłożenia takiego dokumentu. Sprzedający lub wynajmujący nieruchomość może się też liczyć z karą grzywny o wysokości 5000 zł. Co ciekawe, ustawodawcy rozważali opcję blokowania transakcji sprzedaży lub wynajmu nieruchomości na poziomie notarialnym w przypadku braku świadectw energetycznych, ale na razie takie rozwiązanie nie weszło w życie. 

Warto wiedzieć, że charakterystyka energetyczna mieszkania, domu lub innej nieruchomości może być wymagana w momencie ubiegania się o kredyt hipoteczny, lub dotacje na remont i modernizację budynku. Dokument ten może ułatwić uzyskanie środków na wybrany cel. Obowiązek sporządzenia i przekazania świadectwa dotyczy także zakończenia budowy i uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie nieruchomości. Świadectwo energetyczne mieszkania, domu lub innej nieruchomości nie jest za to potrzebne w przypadku zakupu polisy ubezpieczeniowej. 

Kiedy nie trzeba świadectwa charakterystyki energetycznej?  

Posiadanie aktualnego świadectwa energetycznego mieszkania, domu lub innej nieruchomości nie jest wymagane przy sprzedaży, lub wynajmie nieruchomości, która nie jest ogrzewana, klimatyzowana ani wentylowana mechanicznie. Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej nie będzie potrzebne także w przypadku budynków mieszkalnych, przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku, budynków wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m², budynków, które podlegają ochronie zabytków, budynków używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej oraz budynków przemysłowych i gospodarczych niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyjątkiem oświetlenia. W pozostałych przypadkach sporządzenie i przekazanie świadectw energetycznych podczas sprzedaży lub wynajmu nieruchomości jest obligatoryjne.  

Świadectwo charakterystyki energetycznej – kto wydaje dokument? 

Kto wystawia świadectwo energetyczne? To ważny dokument, który mogą sporządzać tylko specjalnie uprawnione do tego osoby, czyli audytorzy energetyczni. Ministerstwo Rozwoju i Technologii udostępnia listę audytorów uprawnionych do jego wystawiania. Audytor energetyczny, po dokonaniu oceny, wydaje świadectwo zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. 

Ponadto dane zawarte w charakterystyce energetycznej budynków, takie jak parametry techniczne nieruchomości, zapotrzebowanie energetyczne czy dane osoby sporządzającej świadectwo, muszą zostać opublikowane w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem ważnym przez 10 lat od momentu jego sporządzenia, chyba że budynek przejdzie modernizację. W takim wypadku konieczne będzie uzyskanie nowego certyfikatu.  

Osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej mają obowiązek przez cały okres ważności dokumentu przechowywać sporządzone świadectwa charakterystyki energetycznej oraz dokumenty wykorzystane do ich przygotowania. 

Ile kosztuje świadectwo charakterystyki energetycznej w 2024? 

Koszt wystawienia świadectwa energetycznego zależy od wielkości obiektu i jego przeznaczenia, lokalizacji budynku, zastosowanych w nim instalacji, dostępności dokumentacji technicznej, stopnia skomplikowania projektu i wielu innych czynników. Trzeba jednak liczyć się z wydatkiem rzędu kilkuset złotych – aktualnie, czyli w 2024 roku, ceny certyfikatów dla mieszkań zaczynają się od około 300 zł, a dla domów od około 600 zł. Sporządzenie wiarygodnego dokumentu trwa zazwyczaj kilka dni roboczych. 

Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku przez internet – czy jest możliwe?  

Pozostaje pytanie: czy można sporządzić świadectwo energetyczne przez internet? Okazuje się, że jest taka możliwość, o ile właściciel nieruchomości dostarczy audytorowi energetycznemu niezbędnych dokumentów i danych, w tym planów architektonicznych, a także informacji o wykorzystanych materiałach budowlanych oraz zastosowanych instalacjach. 

Trzeba jednak pamiętać, że w internecie nie brakuje oszustów, którzy handlują bezwartościowymi świadectwami energetycznymi. Dlatego, jeśli zdecydujesz się na taką opcję, zweryfikuj, czy świadectwo energetyczne dla mieszkania jest wystawiane przez osobę o odpowiednich uprawnieniach, która respektuje przepisy – m.in. ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. 

Znaczenie paszportów energetycznych  

Świadectwo charakterystyki energetycznej mieszkania daje większą kontrolę nad kosztami związanymi z użytkowaniem budynku. Dokument ten pomoże ci zrozumieć, ile energii zużywa twoja nieruchomość, co może przyczynić się do znalezienia sposobów na oszczędności. Ma to ogromne znaczenie zarówno ze względu na rosnące koszty energii, jak i na podejmowane na szeroką skalę działania na rzecz ochrony środowiska. 

Dla osób sprzedających lub wynajmujących nieruchomości dobre wyniki w świadectwie energetycznym mogą nawet podnieść wartość oferty. Dla kupujących lub najemców, taki dokument to praktyczny sposób na sprawdzenie, ile mniej więcej będą wynosić miesięczne rachunki, co pomaga w lepszym planowaniu budżetu. 

Podziel się: