Świadectwo energetyczne mieszkania – czy musisz je mieć?

 

Certyfikat energetyczny – co to jest?  

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który ma na celu dostarczenie użytkownikom wiedzy na temat energochłonności budynku albo konkretnego lokalu mieszkalnego lub użytkowego. Dzięki niemu użytkownicy otrzymują precyzyjną informację na temat efektywności energetycznej budynku i tego, jakie koszty będą ponosić przy korzystaniu z ogrzewania, ciepłej wody, oświetlenia, wentylacji oraz klimatyzacji, czyli w czasie normalnego użytkowania domu, mieszkania lub lokalu użytkowego. Przekłada się to na świadome podejście do kwestii zużycia energii i redukowania kosztów eksploatacyjnych. 

Przeczytaj także: Zużywasz dużo prądu? Sprawdź, jak zmniejszyć rachunki! 

Choć świadectwa energetyczne obowiązują w Polsce od kilku lat, to wraz z nowelizacją ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków¹ i ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane² w życie weszły zmiany dotyczące wydawania wspomnianego dokumentu. Najważniejsze z nich to wprowadzenie obowiązkowych paszportów energetycznych dla inwestorów indywidualnych oraz dla mieszkań i domów przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. Zmiany te mają za zadanie dostosować polskie prawo do przepisów unijnych, tak aby poprawić skuteczność obecnego systemu oceny efektywności energetycznej budynków i lokali mieszkalnych.  

Warto wiedzieć, że świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem ustandaryzowanym, a jego wzór został ustalony przez Ministra Inwestycji i Rozwoju. 

Czy świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe? 

Certyfikat energetyczny mieszkania, domu lub budynku komercyjnego jest obowiązkowy przy sprzedaży, lub wynajmie nieruchomości, które są ogrzewane, klimatyzowane lub wentylowane mechanicznie. Sprzedawca lub wynajmujący od dnia wejścia w życie nowelizacji wspomnianych ustaw, czyli od 28 kwietnia 2023 r., musi przedłożyć świadectwo charakterystyki energetycznej kupującemu bądź wynajmującemu. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kar finansowych na sprzedającego lub wynajmującego. 

Przekazanie świadectwa charakterystyki energetycznej jest obligatoryjne, bez względu na to, czy umowy zawierane są u notariusza, czy we własnym zakresie. Jednocześnie warto zaznaczyć, że kupujący lub najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania dokumentu. Oczywiście obowiązek sporządzenia i przekazania certyfikatu energetycznego dotyczy tylko umów zawartych od dnia wejścia nowych przepisów w życie. 

Warto wiedzieć, że charakterystyka energetyczna mieszkania, domu lub innej nieruchomości może być wymagana w momencie ubiegania się o kredyt hipoteczny, lub dotacje na remont i modernizację budynku. Dokument ten może ułatwić uzyskanie środków na wybrany cel. Obowiązek sporządzenia i przekazania świadectwa dotyczy także zakończenia budowy i uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie nieruchomości.

Kiedy nie trzeba świadectwa charakterystyki energetycznej? 

Sytuacją, kiedy świadectwo energetyczne mieszkania, domu lub innej nieruchomości nie jest wymagane, stanowi sprzedaż lub wynajem nieruchomości, która nie jest ogrzewana, klimatyzowana ani wentylowana mechanicznie. Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej nie będzie wymagane także w przypadku budynków mieszkalnych, przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku, budynków wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m², budynków, które podlegają ochronie zabytków, budynków używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej oraz budynków przemysłowych i gospodarczych niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyjątkiem oświetlenia. W pozostałych przypadkach sporządzenie i przekazanie dokumentu podczas sprzedaży lub wynajmu nieruchomości jest obligatoryjne. 

Sprawdź również: Jakie będą ceny prądu w 2023 roku? 

Świadectwo charakterystyki energetycznej – kto może wykonać? 

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem, który może zostać sporządzony tylko przez osoby do tego uprawnione, czyli audytorów energetycznych. Ministerstwo Rozwoju i Technologii udostępnia wykaz osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej³. Osoba uprawniona do wystawienia świadectwa charakterystyki energetycznej wydaje dokument w postaci papierowej oraz elektronicznej.  

Ponadto dane zawarte w dokumencie, takie jak parametry techniczne nieruchomości, zapotrzebowanie energetyczne czy dane osoby sporządzającej świadectwo, muszą zostać opublikowane w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków⁴. Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem ważnym przez 10 lat od momentu jego sporządzenia, chyba że budynek przejdzie modernizację – w takim wypadku konieczne będzie uzyskanie nowego certyfikatu. Osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej mają obowiązek przez cały okres ważności dokumentu przechowywać sporządzone świadectwa charakterystyki energetycznej oraz dokumenty wykorzystane do ich przygotowania. 

Koszt wystawienia dokumentu zależy od wielkości obiektu i jego przeznaczenia, lokalizacji, zastosowanych w nim instalacji, dostępności dokumentacji technicznej i wielu innych czynników. Trzeba jednak liczyć się z wydatkiem rzędu kilkuset złotych – ceny certyfikatów dla mieszkań zaczynają się od 300 zł, a dla domów od 600 zł. Sporządzenie dokumentu trwa kilka dni roboczych.  

Pozostaje pytanie: czy można sporządzić świadectwo energetyczne przez internet? Okazuje się, że jest taka możliwość, o ile właściciel nieruchomości dostarczy audytorowi energetycznemu niezbędnych dokumentów i danych, w tym planów architektonicznych, a także informacji o wykorzystanych materiałach budowlanych oraz zastosowanych instalacjach. 

Znaczenie paszportów energetycznych 

Gdy posiadasz świadectwo energetyczne mieszkania w bloku, domu lub lokalu użytkowego można z większą świadomością podejść do eksploatacji nieruchomości. Uzyskane informacje pozwalają podejmować przemyślane decyzje na temat zużycia energii i znajdowania potencjalnych oszczędności. Ma to ogromne znaczenie zarówno ze względu na rosnące koszty energii, jak i na podejmowane na szeroką skalę działania na rzecz ochrony środowiska.