Przydomowa oczyszczalnia ścieków – co to jest?
Przydomowa oczyszczalnia ścieków jest systemem, który służy do gromadzenia, oczyszczania i neutralizacji ścieków wytwarzanych w gospodarstwie domowym, które po oczyszczeniu mogą być bez ryzyka dla środowiska naturalnego, wprowadzone do gruntu, rowu melioracyjnego albo dowolnego zbiornika wodnego.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków – rodzaje
Wśród dostępnych rozwiązań wyróżnia się trzy rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków – roślinne, biologiczne i drenażowe.
Roślinne oczyszczalnie ścieków
Roślinne oczyszczalnie wykorzystują naturalne procesy przyrodnicze, które zachodzą w glebie dzięki obecnym w niej mikroorganizmom, naśladując ekosystem mokradeł. Poszczególne warstwy złożone z piasku, żwiru i urodzajnego gruntu wraz z roślinami są oddzielone od macierzystego gruntu specjalną folią. Prawidłowo użytkowana oczyszczalnia roślinna może działać wydajnie przez kilkadziesiąt lat.
Roślinne oczyszczalnie ścieków mogą być instalowane bez względu na warunki gruntowo-wodne, choć warto mieć na uwadze, że wykorzystywane rośliny terenów podmokłych preferują miejsca nasłonecznione i jednocześnie osłonięte od wiatru.
Biologiczne oczyszczalnie ścieków
Biologiczne oczyszczalnie są dostępne w trzech wersjach – z osadem czynnym, ze złożem biologicznym lub przy zastosowaniu obu technologii na raz. W każdym z tych wariantów ścieki bytowe rozkładane są na nieszkodliwe dla środowiska związki mineralne, dzięki czemu oczyszczone ścieki mogą zostać wykorzystane do celów gospodarczych.
Oczyszczalnie biologiczne zajmują mało miejsca i można je zainstalować właściwie wszędzie, bez względu na poziom wód gruntowych lub rodzaj gruntu. Część zbiorników można zainstalować nawet pod podjazdem dla samochodów, jest to więc idealne rozwiązanie dla małych działek.
Drenażowe oczyszczalnie ścieków
Oczyszczalnie drenażowe bazują na drenażu rozsączającym albo filtrze piaskowym lub żwirowym. Cieszą się dużą popularnością, ze względu na niską awaryjność i łatwą obsługę. Tego typu oczyszczalnie są najtańsze i najprostsze w montażu, ale wymagają przepuszczalnego gruntu, niskiego poziomu wód gruntowych i wykorzystania stosunkowo dużej powierzchni działki, która nie może być zabudowana, intensywnie użytkowana ani obsadzana roślinami o głębokim systemie korzeniowym. W przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych lub nieprzepuszczalnego gruntu trzeba zbudować tzw. kopiec filtracyjny, co niekiedy utrudnia realizację inwestycji.
Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków?
Niezależnie od rodzaju przydomowych oczyszczalni, ścieki zawsze oczyszczane są w dwóch etapach – beztlenowym i tlenowym. W pierwszym etapie, dzięki działaniu bakterii beztlenowych oraz zjawisk fizycznych takich jak sedymentacja i floatacja, osad ulega fermentacji i rozkłada się na nierozpuszczalne sole mineralne oraz proste związki rozpuszczalne w wodzie.
Następnie płynna część ścieków przepływa do studzienki rozdzielczej, gdzie zachodzi etap oczyszczania ścieków w warunkach tlenowych, gdzie szkodliwe dla środowiska zanieczyszczenia zostają zneutralizowane.
Przeczytaj również: Kompostownik przydomowy – jak zbudować i prowadzić?
Przydomowa oczyszczalnia ścieków jako alternatywa dla szamba
Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków jest droższa niż instalacja szamba, ale początkowy koszt szybko się zwraca dzięki znacznemu obniżeniu kosztów eksploatacyjnych. Przydomowe oczyszczalnie ścieków, w przeciwieństwie do szamba, nie wymagają częstego wywożenia nieczystości. W ich przypadku wystarczy raz na kilkanaście miesięcy wybrać osad nadmierny, z wyjątkiem oczyszczalni roślinnych, które w ogóle nie wymagają wywożenia osadu nadmiernego, podczas gdy wywóz ścieków z szamba musi być dokonywany co kilka tygodni.
Obsługa przydomowej oczyszczalni ścieków jest mało angażująca, gdyż poza sporadycznym wywożeniem osadów zebranych w zbiorniku gnilnym, musisz jedynie uzupełniać złoże biologiczne. Jest to konieczne ze względu na to, że bakterie, które odpowiadają za oczyszczanie ścieków, jak wszystkie organizmy żywe z czasem obumierają i należy je uzupełniać przy stosowaniu odpowiednich preparatów.
Nie bez znaczenia są też kwestie ekologiczne. Jak wiadomo, szambo nie oczyszcza ścieków, a ich wywóz generuje ślad węglowy. Ponadto wszelkie nieszczelności powodują wydostanie się zanieczyszczeń, które negatywnie wpływają na środowisko naturalne. Tymczasem przydomowa oczyszczalnia ścieków jest bezpieczna dla środowiska, a oczyszczoną wodę możesz zagospodarować na przykład do podlewania ogrodu lub zasilania oczka wodnego.
Sprawdź także: Zero waste w praktyce – 27 sposobów, by żyć bardziej EKO
Przydomowa oczyszczalnia ścieków – cena
Pozostaje pytanie, czy przydomowa oczyszczalnia ścieków jest rozwiązaniem ekonomicznie uzasadnionym? Ceny przydomowych oczyszczalni ścieków znacznie się różnią, w zależności od ich rodzaju. Najtańsze są drenażowe oczyszczalnie, za które wraz z montażem trzeba zapłacić około 7 tysięcy złotych. Musisz jednak mieć na uwadze fakt, że warunki na działce mogą wymagać dodatkowych nakładów finansowych.
W przydomową oczyszczalnię ścieków ze złożem biologicznym trzeba zainwestować około 10 tysięcy złotych, przy czym największy wpływ na ostateczną cenę ma pojemność instalowanych zbiorników. Najdroższe, roślinne oczyszczalnie to z kolei wydatek nawet 20 tysięcy złotych.
Choć koszt inwestycji jest większy niż w przypadku budowy szamba, to na takie ekologiczne rozwiązanie możesz uzyskać dofinansowanie ze środków gminnych lub unijnych. W dodatku trzeba pamiętać, że po kilku latach eksploatacji inwestycja się zwraca, dlatego warto rozważyć dostępne opcje.